Este es un artículo especial, por su contenido bilingüe, con el amable permiso de la dirección de La Jornada Aguascalientes; cada párrafo en Esperanto es la traducción del párrafo que lo precede en Español. Será leído en Europa, pero mi intención bilingüe de hoy es meramente ilustrativa, para que el lector hispano-parlante, sin conocimiento de Esperanto, pueda tener una apreciación visual de un texto en esta lengua internacional.
Esperanto estas pli ol lingvo. Havanta la afablan permeson de la Direktoro de La Jornada Aguascalientes, ĉi tiu artikolo estas speciala pro ĝia dulingva enhavo; ĉiu esperante paragrafo estas traduko de ĉiu kiu hispane ĝin antaŭas. Ĉi tiu artikolo estos legita en Eŭropo sed ĉi tie hodiaŭ mi nur intencas vide ilustrigi pri esperantaj tekstoj hispanlingvan parolantojn kiuj ĝin legas sen sciaĵo de Esperanto.
El Esperanto es una lengua artificial, creada en 1887 por un médico que vivía en un pequeño pueblo multilingüe de Polonia; ahí se hablaba polaco, ruso, alemán y hebreo. Era una auténtica Babel, con la consiguiente dificultad de comunicación y de entendimiento entre sus habitantes, lo que llevó al joven Doctor Zamenhoff –cuando tenía veintisiete años de edad- al diseño de un idioma que sin pretender substituir a las lenguas nativas del mundo, fuera un efectivo instrumento –y de fácil aprendizaje- para propiciar el diálogo de los seres humanos que hablen diferentes lenguas entre sí.
Esperanto esta plana lingvo, iniciatita en 1887 de doktoro kiu loĝis ĉe malgranda plurlingva vilaĝo en Polando; tie oni parolis polan, rusan, germanan kaj hebrean. Tiu estis vera Babelturo, kiu konsekvencigis inter ĝiaj loĝantoj malfacilaĵojn por komunikado kaj komprenado. Tio proigis ĵuna doktoro Zamenhoff –kiam li estis dudeksepjara- por kreii lingvon kiu sen anstataŭi mondajn naciajn lingvojn, estu efika ilo-facile lernebla-kiu ebliĝus homan dialogon.
Pero el Esperanto no sólo es una lengua internacional; es mucho más que eso. Es una manera de pensar y es una manera de vivir.
Tamen, Esperanto ne nur estas internacia lingvo; Esperanto estas multe pli ol tio, ĉar tiu estas pensmaniero kaj vivmaniero.
El Esperanto fue entonces concebido como un puente de comunicación, pero no sólo para superar las barreras lingüísticas que impone la existencia de las diversas lenguas, sino como un vínculo de comprensión humana. Más allá del solo entendimiento de las palabras, el Esperanto nació, según la expresión de su creador, con la intención de ser un instrumento “para hacer desaparecer las barreras entre los pueblos y para que la gente se acostumbre a ver a los demás como personas y como hermanos”.
Esperanto do estis pensata kiel ponto por kumunikado, sed ne nur por transpaŝi lingvajn barojn okaze plurlingvoj ekzisteco. Pli for de la nura vorta komprenado, Esperanto naskiĝis, laŭ ĝia kreanto mem esprimis, kiel ilo por “forigi la murojn inter la gentoj kaj alkutimigadi la homojn, ke ĉiu el ili vidu en sia proksimulo nur homon kaj frato”.
“La idea básica del Esperanto es la tolerancia y respeto entre personas de diversos pueblos y culturas. La comunicación es una parte esencial de la comprensión mutua y si dicha comunicación se realiza a través de una lengua neutral, se estará ayudando a que todas las personas se encuentren en las mismas condiciones independientemente de su nacionalidad.” (Copiado de www.lernu.net)
“La baza ideo de Esperanto temas pri subteni toleremon kaj respekton inter homoj de diversaj popoloj kaj kulturoj. Komunikado ja estas esenca parto de interkompreniĝo kaj se la komunikado okazas per neŭtrala lingvo tio povas helpi al la sento ke oni 'renkontiĝas' je egalaj kondiĉoj kaj respekto unu por la alia.” (Kopiita el www.lernu.net)
Durante los primeros cincuenta años que siguieron a su creación, el Esperanto tuvo una rápida expansión en Europa, no obstante las dificultades materiales para la comunicación. Después, por los resultados políticos y económicos de la Segunda Guerra Mundial el inglés impuso su hegemonía, pero hoy, gracias al internet que hace posible el contacto y comunicación entre los seres humanos de cualquier punto del planeta, el Esperanto está desarrollando una nueva expansión de crecimiento exponencial y, sin temor a equivocarme, el Esperanto es ya hoy, la lengua del futuro. Recomendado por la UNESCO desde 1985 a todos los países del mundo, como segunda lengua para todo el sistema educativo de cada país, trataremos en el Foro Social Mundial 2009 –sección Aguascalientes- el próximo fin de semana en el parque La Pona, el tema de la lengua internacional como vínculo de comunicación y unión entre los pueblos de la Tierra.
Dum kvindek jaroj kiuj sekvis ĝian kreadon, Esperanto rapide disvastiĝis tra Eŭropo, malgraŭ malfacilaĵoj de komunikado. Poste, okaze politika kaj ekonomiaj rezultatoj de la Dua Monda Milito, angla lingvo trudis hegemonion, sed hodiaŭ, danke al la interreto kiu ebligas kontakton kaj komunikadon inter homojn el ĉiuj mondopartoj, Esperanto denove disvastiĝas kaj, sen timo de erari, Esperanto estas hodiaŭ la estonteca lingvo. Rekomendita de la UNESCO ekde 1985 kiel dua lingvo por edukaj sistemoj, ni prelegos venontan finsemajnon dum la Tutmonda Socia Forumo 2009 –Agvaskalientes-o sekcio- ĉe “Parko La Pona” pri ĉi tiu internacia lingvo kiel ligilo de komuniko kaj kunigo inter ĉiujn popolojn el la Mondo.
